Sybille Kuntz viert dit jaar haar 25-jarig jubileum als wijnproducente. Proficiat, want dit is iemand die van zich heeft doen spreken dankzij haar afwijkende aanpak. Een schoolvoorbeeld van zo iemand die bij de gevestigde orde weerstand en afkeuring oproept, maar die wel het zout in de pap is. Welnu, la Kuntz is voor de Moezel zout en peper tegelijk geweest! Zij en haar wederhelft Markus vierden het jubileum met een speciale proeverij in haar kelder in Lieser. Van 2008 konden maar twee wijnen worden voorgesteld, maar dat werd goedgemaakt door 30 andere wijnen van oudere jaren.
Sybille Kuntz viert dit jaar haar 25-jarig jubileum als wijnproducente. Proficiat, want dit is iemand die van zich heeft doen spreken dankzij haar afwijkende aanpak. Een schoolvoorbeeld van zo iemand die bij de gevestigde orde weerstand en afkeuring oproept, maar die wel het zout in de pap is. Welnu, la Kuntz is voor de Moezel zout en peper tegelijk geweest! Zij en haar wederhelft Markus vierden het jubileum met een speciale proeverij in haar kelder in Lieser. Van 2008 konden maar twee wijnen worden voorgesteld, maar dat werd goedgemaakt door 30 andere wijnen van oudere jaren.
Klein begonnen
In 1984 begon Sybille met haar eigen wijngoed in Lieser, vlakbij bij Bernkastel-Kues, aan de Mittelmosel. Met slechts 0,4 hectare wijngaard was dat een uiterst bescheiden begin, maar het ontbrak haar niet aan ambitie en innovatieve ideeën. Ze was een pionier, zowel wat betreft de stijl wijn die ze wilde maken – stevig droog – als de uitmonstering daarvan – modern. Allebei nogal controversieel in een gebied waar twijfelachtig zoet op dat moment troef was en de meeste etiketten van een onwaarschijnlijke oubolligheid getuigden. Voeg daar aan toe dat ze een mondaine, onafhankelijke vrouw met flair was in een sterk door mannen gedomineerd wereldje van behoudzuchtige dalbewoners en het laat zich raden dat ze aanvankelijk met een schuin oog werd aangekeken.
Visionair
Ze heeft zich daardoor echter niet van de wijs laten brengen. Integendeel, al doende heeft ze een duidelijke eigen stijl weten te ontwikkelen en de kwaliteit van haar hogen op een steeds hoger niveau weten te tillen. Simpelweg door de lat steeds hoger te leggen en steeds strenger te gaan selecteren. In dat opzicht is ze geen eenling geweest, want tal van producenten aan de Moezel hebben sinds de jaren 1990 die koers gevolgd. Op het gebied van droge wijnen en een eigentijdse vormgeving van etiketten, waarmee ze ooit haar tijd ver vooruit was, is ze inmiddels geen eenling meer. Wat betreft de stijl van haar wijnen is ze dat waarschijnlijk nog het meest gebleven. Verwacht van Sybille Kuntz geen lichte, ‘vrouwelijke’ moezeltjes, maar krachtige, ‘mannelijke’ Moezels. Wijnen die bedoeld zijn als eetwijnen. Edelzoet neemt slechts een klein deel van de productie in beslag.
Vol en mineraal
Anno 2009 heeft Sybille Kuntz de beschikking over 10 hectare wijngaard, wat betekent dat haar oppervlakte sinds 1984 vervijfentwintigvoudigd is. Haar percelen bevinden zich zonder uitzondering in Steillagen met leisteenbodems. In Lieser zelf zijn dat Niederberg-Helden, Schlossberg en Rosenlay, in (Bernkastel-)Kues Weisenstein en Kardinalsberg, de onbetwiste ‘cru’ van deze vijf Niederberg-Helden. Aan de basis van haar wijnen, zonder uitzondering Rieslings, staan druiven met een optimale rijpheid – lees: met mostgewichten tot boven 100 º Öchsle – en een hoog extract. Een belangrijke troef voor het bereiken van die hoge extractwaarden is het hoge aandeel oude stokken. Het merendeel is daarvan is 40 jaar of ouder. Kenmerkend voor de Rieslings van Sybille Kuntz zijn volheid en een sterk mineraal accent.
Kuntz & Gold-Quadrat
De belangrijkste wijnen in het assortiment zijn, in oplopende volgorde van mostgewicht en kracht, de Kuntz, Gold-Quadrat en Dreistern, alledrie droog en in de eerste twee gevallen zonder vermelding van Lagen. Het gaat telkens om selecties van druiven die tot een bepaald type wijn verwerkt worden. De eerste is een Spätlese trocken met 90 tot 100 º Öchsle en 12 tot 12,5 % alcohol. Dit is de Einstiegswein, maar niet zomaar de eerste de beste Gutsriesling. Gold-Quadrat is de Power-Riesling, in alle opzichten de overtreffende trap (het kwadraat!) van de Kuntz. Hij is afkomstig van 40 tot 60 jaar oude stokken, heeft minstens 100º Öchsleº en 13,5% alcohol. Om de analysegegevens compleet te maken, de hoeveelheid restsuiker ligt voor de Kuntz op 8,6 gr/l in 2008 en bij 8,0 in 2007 bij resp. 8,0 en 7,7 gr/l zuren. Bij Gold-Quadrat zijn dat 7,0 gr/l suiker in 2008 en 7,5 in 2007 (!) bij 7,6 en 8,1 gr/l zuren (!!). het omgekeerde van wat je op grond van de jaargangkarakteristieken zou verwachten.
Rijke Rieslings
De Dreistern is bedoeld als de beste droge Riesling van het jaar. Deze wijn wordt alleen in grote jaren geproduceerd van druiven uit de Lage Niederberg-Helden en heeft doorgaans 14 % alcohol bij ongeveer 8 gr/l restsuiker en 6,5 à 7,5 gr/l zuren. In goede jaren wordt ook een wijn uitgebracht die als feinherb getypeerd wordt, dat wil zeggen met merkbaar maar niet overdreven restzoet. Het is de Scharz, geoogst van alte Reben in de Niederberg-Helden, met circa 30 gr/l. De naam Scharz, een oud synoniem voor Schiefer, verwijst naar de leisteenbodem. Qua mostgewicht is dit een rijke Auslese. Om de alcohol niet te hoog te laten oplopen, is dat beetje restzoet daarom een noodzaak. Bij de Helden uit dezelfde Lage is sprake van een wijn die fruchtsüss is, met 50 gr/l in 2005 en 2006 en met 78 in 2007. In 2007 lag de alcohol echter wel 2 % lager dan in 2006. Het toont aan dat er nog steeds aan de wijnen gesleuteld wordt.
Verkrijgbaarheid
In 2008 zijn alleen maar Kuntz Riesling en Gold-Quadrat uitgebracht. Een kwestie van strenge selectie. Het zijn allebei zeer geslaagde wijnen, vol sap en met mooie speelsheid. Heel kenmerkend voor 2008. Voorspelbaar aanbevelenswaardig zijn de wijnen van het rijpere 2007, meer in de typische, stevige stijl van het huis.
Een interessant geven is dat van diverse oudere jaargangen nog altijd flessen op het wijngoed te koop zijn, waaronder (aangenaam) verrassende 2003. Uit de jaren ’90 is ook nog het een en ander verkrijgbaar voor prijzen van hooguit 20 euro per fles, afgezien van hoge Auslesen en Beerenauslesen. Een voorbeeld van zo’n wijn die de tand des tijds prima doorstaan heeft, is de halfdroge Auslese Weisenstein 1993, een wijn die tegenwoordig niet meer geproduceerd wordt. Maar wat verwacht je ook anders van Riesling?Wijnen van Sybille Kuntz van courante oogstjaren worden in Nederland geïmporteerd door Vinites (http://www.vinites.com/). Voor gerijpte jaren kun je terecht bij het wijngoed zelf (http://www.sybillekuntz.de/).
René van Heusden
